ईतिहास जहिले पनि तीतो नै किन हुन्छ । किन एक
धर्मसम्प्रदायकाहरु अर्को धर्म सम्प्रदाय
सित यति धेरै नकारात्मक हुन्छन् । धम्मपदको गाथामा शाक्यमुनी बुद्ध
भन्नुहुन्छ”
न हि वेरेन
वेरानि, सम्मन्तीध कुदाचनं।
अवेरेन च सम्मन्ति, एस धम्मो सनन्तनो॥“
यसलोकमा कहिलै पनि वैरले वैर शांत हुंदैन , बरु अवैरले मात्र वैर शान्त हुन्छ । यहि नै सनातन देखि चलिआएको धर्म हो ।
अवेरेन च सम्मन्ति, एस धम्मो सनन्तनो॥“
यसलोकमा कहिलै पनि वैरले वैर शांत हुंदैन , बरु अवैरले मात्र वैर शान्त हुन्छ । यहि नै सनातन देखि चलिआएको धर्म हो ।
धम्मपद
: यमकवग्गो- गाथा ५
परे च न
विजानन्ति, मयमेत्थ यमामसे।
ये च तत्थ विजानन्ति, ततो सम्मन्ति मेधगा॥
अनाडीहरु जान्दैनन् कि हामी यस संसारबाट जान्छौं ।
ये च तत्थ विजानन्ति, ततो सम्मन्ति मेधगा॥
अनाडीहरु जान्दैनन् कि हामी यस संसारबाट जान्छौं ।
जस्ले जान्दछ उनिहरुको झगडा शान्त हुन्छ ।
धम्मपद:
यमकवग्गो- गाथा ६
भलोहोस यस तथ्यलाई सबै धर्मालम्बी सम्झोंस र परस्पर प्रेमपुर्वक रहोस । तर के यो सम्भव छ , इतिहासयति धेरै क्रूर र भयावह छ कि यस्को परिकल्पना पनि गर्न सकिंदैन ।
भलोहोस यस तथ्यलाई सबै धर्मालम्बी सम्झोंस र परस्पर प्रेमपुर्वक रहोस । तर के यो सम्भव छ , इतिहासयति धेरै क्रूर र भयावह छ कि यस्को परिकल्पना पनि गर्न सकिंदैन ।
। नेपाल भारतमा अनेक मन्दिर र बौद्ध शिक्षा
केन्द्र इसलामी विचारहरुको वली चढे ।
यो एक इतिहास को अचम्मको
विडंबना हो कि हिन्दू र बौद्ध विचारहरुलाई मुस्लिम सोंचले नष्ट गर्यो र पछि
बुद्ध धर्मको फ़ैलिएको शाखाहरुलाई हिन्दू धर्मबाट आदि शंकारकाचार्यले नष्ट गरे । तर हिन्दूहरु यो मान्न कहाँ
तयार छन र ।
हिन्दूहरुले यति सम्म गरे बुद्धको बुद्धत्व
प्राप्त गरेको पिपललाई समेत आगो लगाईदिए । बुद्ध बिहार डोजर लगाएर भत्काई दिए । वर्तमानमा पाकिस्तानमा स्वातमा तालिबानको बौद्ध धर्मस्थलहरु नष्ट गर्ने धम्की दियो । के गरेको
थियो बौद्ध बिहारहरुले । केहि बर्ष वर्ष पूर्व अफ़गानिस्तानमा बामियानमा बुद्ध प्रतिमालाई नष्ट गरेर रीस फेरे यहि सोंचको
परिणाम हो ।
नालन्दा विश्वविधालयको वर्तमान स्थिति पनि यहि कट्टरवादी सोचको परिणाम हो । संस्कृतमा नालंदाको अर्थ हुन्छ ज्ञान दिने वाला (नालम = कमल, जो ज्ञानको प्रतीक हो; दा = दिनु)। बुद्ध आफ्नो जीवनकालमा धेरै पटक नालंदा आएका थिए धेरै समय सम बसेका थिए । जैन धर्मका तीर्थंकर भगवान महावीरको निर्वाण पनि नालंदामा नै पावापुरी नामक स्थानमा भएको थियो । भनिन्छ खिलजी जब नालंदा पुगे, तब उस्ले सोधे कि यहां पवित्र कुरान छ कि ? उत्तर छैन यत्तर पाएपछि आगो लगाए, सबै तहस-नहस गरिदिए क्रुद्ध भएर । इरानी विद्वान मिन्हाज को अनुसार कैयौं विद्वान शिक्षकहरुलाई ज़िउंदै जलाइदिए र कैयोको टाउको काटीयो । यस घटनालाई कैयौं विव्दानहरु व्दारा बौद्ध धर्मको पतनको एक कारणको रूपमा देखिन्छ । नालन्दा विश्वविद्यालयको अवशेषहरुको खोज अलेक्जेंडर कनिंघमले गरेकाथिए । मानिन्छ कि यस विश्वविद्यालयको स्थापना ४५०-४७० ई.मा गुप्त शासक कुमारगुप्त प्रथम ले गरेकाथिए । महान सम्राट हर्षवर्द्धन र पाल शासकहरुले संरक्षण गरेकाथिए । सन्दर्भ सामग्रि : विकीपीडिया
नालन्दा विश्वविधालयको वर्तमान स्थिति पनि यहि कट्टरवादी सोचको परिणाम हो । संस्कृतमा नालंदाको अर्थ हुन्छ ज्ञान दिने वाला (नालम = कमल, जो ज्ञानको प्रतीक हो; दा = दिनु)। बुद्ध आफ्नो जीवनकालमा धेरै पटक नालंदा आएका थिए धेरै समय सम बसेका थिए । जैन धर्मका तीर्थंकर भगवान महावीरको निर्वाण पनि नालंदामा नै पावापुरी नामक स्थानमा भएको थियो । भनिन्छ खिलजी जब नालंदा पुगे, तब उस्ले सोधे कि यहां पवित्र कुरान छ कि ? उत्तर छैन यत्तर पाएपछि आगो लगाए, सबै तहस-नहस गरिदिए क्रुद्ध भएर । इरानी विद्वान मिन्हाज को अनुसार कैयौं विद्वान शिक्षकहरुलाई ज़िउंदै जलाइदिए र कैयोको टाउको काटीयो । यस घटनालाई कैयौं विव्दानहरु व्दारा बौद्ध धर्मको पतनको एक कारणको रूपमा देखिन्छ । नालन्दा विश्वविद्यालयको अवशेषहरुको खोज अलेक्जेंडर कनिंघमले गरेकाथिए । मानिन्छ कि यस विश्वविद्यालयको स्थापना ४५०-४७० ई.मा गुप्त शासक कुमारगुप्त प्रथम ले गरेकाथिए । महान सम्राट हर्षवर्द्धन र पाल शासकहरुले संरक्षण गरेकाथिए । सन्दर्भ सामग्रि : विकीपीडिया
No comments:
Post a Comment