Thursday, August 9, 2012

क्याल्शियम : हरेक उमेरका लागि




हरेक युवाको चाहनाहुन्छ कि उस्को बलबाहु बलिष्ठ होस र अनुहारबाट धेरै आकर्षण पूरै शरीरमा देखियोस। जस्को लागि बिभिन्न किसिमका कसरत व्यायाम गर्छन र आजभोली त अत्याधुनिक मेशीन सुविधाहरुले सुसज्जित जिमखानाहरुमा जान्छन । तर यहाँलाई थाहाछ कि बलीयो बाहु र बलिष्ठ शरीरको लागि कुन तत्वको आवश्यक हुन्छ? क्याल्शियम एक यस्तो तत्व हो,जस्ले हरेक युवाले अनुशरण गर्नु राम्रो हुन्छ। क्याल्शियमको हाम्रो शरीरमा बिशेष महत्वहुन्छ । मानिसको शरीर जति जति छिप्पिंदै जान्छ त्यति त्यति शरीरमा क्याल्शियमको अभाव हुंदै जान्छ । जस्को कमीले गर्दा शरीरमा बिभिन्न ठाउंमा दुख्न थाल्छ ।
आउनुस हेरौं हामीले खाने भोजनमा यो कसरी प्राप्त हुन्छ र शरीरलाई शक्ति प्रदान गर्छ। यस्को महत्वलाई प्रायः सबै आमाहरु जान्नुहुन्छ। बच्चाहरुलाई कम्तीमा दिनमा दुई तिन पटक जबरजस्ती भएपनि दूध पिलाउने आजभोली आमाहरु जान्दछन कि क्याल्शियम उस्को बढ़िरहेको हाडहरुको लागि कति आवश्यकछ । हुन त दुध प्रयाप्त मात्रामा बच्चाले कहां पिउन पाउंछन ५०रुपैया लिटर भैसकेकोछ त्यो पनि शुद्ध हुंदैन ।
दूध पीउनाले बच्चाको शरीर उंचाई बढछ नसन्देह । बिशेष गरि आमाको दुध प्रयाप्त मात्रा पिउनपाएको बच्चा अरु बच्चाको तुलनामा बलीयो नै हुन्छ । यद्यपि दूधमा पाईने अनमोल क्याल्शियमको बारेमा ज्ञान नहोला, जो बच्चाहरुको हाड, दांतको स्वरूप, त्यस्को आकार र त्यसलाई स्वस्थ र बलीयो बनाउनमा अतिनै सहायक सिद्ध भएकोछ। यहि क्याल्शियमको निरन्तर कमीको कारण बच्चाको दाँत, हाडहरु र शरीर कमजोर हुन्छ ।
आयुर्वेद चिकित्सा पद्धतिमा पनि क्याल्शियमको साह्रै महत्व छ । क्याल्शियम कमजोर र पातलो  हड्डिहरुलाई बलीयो बनाउन ,हृदयको कमजोरी, मिर्गौलाको पत्थरीहरु नष्ट गर्न र महिलाहरुको मासिक धर्मसित सम्बन्धित रोगहरुको उपचारमा लाभकारी पाईन्छ ।
कस्लाई कति क्याल्सियम आवश्यक पर्छ त
* गर्भवती र दूध पिलाउने महिलाहरुको लागि १२०० मिलीग्राम।
* ६ महिना देखि स्यानो बच्चाहरुको लागि ४०० मिलीग्राम।
* ६ महिना देखि १  वर्षको बच्चाको लागि ६००मिलीग्राम।
* १ वर्ष देखि १०वर्षको आयुको बच्चाको लागि ८०० मिलीग्राम।
* ११ बर्ष देखि माथि सबैको लागि १२०० मिलीग्राम।
दैनिक भोजनमा हामीलाई केहि पदार्थहरुबाट क्याल्शियम तत्व प्राप्त हुन्छ जस्तै पनीर, सुकेको माछा, राजमा, दही, नरिवल गोला, सोयाबीन आदि।
यस्तै प्रकार दूध एक गिलास (गाई) बाट २६०मिलीग्राम, दूध एक गिलास (भैंसी)बाट ४१० मिलीग्राम क्याल्शियम पाईन्छ ।
प्रेशरकुकरमा पकाईएको भातमा, मोटो पीठोको टी, टमाटरबाट हामीलाई प्रयाप्त क्याल्शियम पाउन सकिन्छ ।
क्याल्शियम उचित मात्रामा खानाले हाम्रो बुद्धि पनि प्रखर हुन बल हुन्छ र तर्क शक्ति पनि बढछ । हरीयो पातभएको तरकारीमा पनि यो तत्व पाईन्छ । आजभोली बिभिन्न कम्पनीले सपल्लीमेन्ट्री फूडको रुपमा पनि क्याल्शियम उपलव्ध गराएको पाईन्छ ।
                             भवतु सब्ब मङ्गलम् ।

No comments:

Post a Comment